Wakacje kredytowe wprowadzone zostały w 2022 roku i miały stanowić wsparcie dla osób, które zaciągnęły kredyt hipoteczny na zakup mieszkania na własne potrzeby, a w wyniku wzrostu stóp procentowych i wysokiej inflacji, miały problemy ze spłacaniem rat. Nowy rząd zapowiedział, że program wakacji kredytowych będzie kontynuowany w 2024 roku, ale na nieco zmienionych zasadach.

Zgodnie z założeniami wakacje kredytowe w bieżącym roku mają mieć bardziej rygorystyczne zasady niż wcześniej. Ma to zapobiegać sięganiu po nie przez osoby, które radzą sobie z obsługą kredytu i tego wsparcia nie potrzebują.

Osoby, które zaciągnęły kredyt hipoteczny przed lipcem 2022 roku, mierzą się ze znacznym pogorszeniem warunków jego spłaty, jeśli kredyt ma oprocentowanie zmienne. W wielu przypadkach rata kredytu jest obecnie dwu lub nawet trzykrotnie wyższa niż w dniu podpisywania umowy kredytowej. Wakacje kredytowe, które obowiązywały w latach 2022 i 2023, zapewniły duże wsparcie osobom, które mają problem z regulowaniem rat kredytu. Nic, więc dziwnego, że kontynuacja tego rozwiązania jest tak wyczekiwana przez kredytobiorców.

Dane z końca września 2023 roku pokazują, że wakacjami kredytowymi objętych zostało 1,09 mln kredytów hipotecznych, czyli 57 procent wszystkich kredytów mieszkaniowych udzielonych w polskiej walucie oraz 68 proc. wartości wszystkich złotowych kredytów hipotecznych. Blisko co drugi kredytobiorca skorzystał z wakacji kredytowych. W bieżącym roku te liczby będą zdecydowanie niższe.

Projekt ustawy dotyczącej wakacji kredytowych w bieżącym roku uwzględnia bardziej rygorystyczne zasady udzielania wsparcia kredytobiorcom. Wcześniej nie obowiązywało żadne kryterium dochodowe, które uprawniałoby kredytobiorcę do skorzystania ze wsparcia. W efekcie z wakacji często korzystały osoby, które nie miały problemów ze spłatą raty, a zaoszczędzone w danym kwartale środki przeznaczały na nadpłatę kredytu. W tym roku kluczowy będzie stosunek wysokości raty do osiąganego dochodu (wskaźnik RdD). Z wakacji kredytowych będą mogli skorzystać kredytobiorcy, których rata kredytu przekracza 35 proc. osiąganego dochodu netto. Zgodnie z proponowanymi kryteriami małżeństwo bez dzieci, które wspólnie osiąga dochód na poziomie 12 tys. zł netto i spłaca kredyt z ratą w wysokości 3700 zł, nie będzie mogło skorzystać z wakacji kredytowych, ponieważ wskaźnik RdD wyniesie w tym przypadku niecałe 31 procent.

Wprowadzony ma zostać również próg wartości udzielonego kredytu. Obecna propozycja mówi o ustanowieniu go w wysokość 1,2 mln zł, co jest równe trzykrotności średniej wartości kredytu hipotecznego. To również ma uniemożliwić skorzystanie z wakacji kredytowych osobom, które tego wsparcia nie potrzebują, jednocześnie uwzględniając ceny nieruchomości w dużych miastach, gdzie kredyty są wyższe. W przypadku kredytu w wysokości 1 mln zł oprocentowanego na 7 proc. rata wynosi ok. 8000 zł, aby więc taki kredytobiorca mógł skorzystać z zawieszenia spłaty rat w ramach wakacji kredytowych, jego miesięczny dochód nie mógłby przekraczać ok. 23 tys. złotych.