Czy osoba niepełnosprawna może uzyskać kredyt na mieszkanie? Odpowiedź brzmi tak, jednak warto dowiedzieć się kilku rzeczy, które mogą się okazać istotne w takiej sytuacji.

Państwo nie pomaga

Pierwsza i podstawowa sprawa – obecnie w Polsce nie funkcjonują żadne programy rządowe ułatwiające uzyskanie lub spłatę kredytu hipotecznego przez osobę niepełnosprawną. Oznacza to, iż osoby takie muszą sobie poradzić z tym zadaniem samodzielnie, na takich samych, wolnorynkowych zasadach jak osoby zdrowe. Nie jest to korzystne, ponieważ niepełnosprawność w bardzo dużym stopniu wpływa na sytuację życiową i zawodową, w ten sposób odbijając się na finansach, a więc i zdolności kredytowej.

Jedyna pomoc, na którą na chwilę obecną może liczyć osoba niepełnosprawna ze strony państwa, to preferencyjne zasady w programie “Mieszkanie Plus”. Dla przypomnienia – jest to program, w ramach którego można wynajmować państwowe mieszkanie po preferencyjnej cenie, a do tego z możliwością dojścia do własności. Osoby niepełnosprawne mają tu pierwszeństwo w kolejce oczekujących.

Tyle jeśli chodzi o skromną pomoc. Pozostaje więc zakup mieszkania na warunkach rynkowych. O kredyt hipoteczny może się starać każda osoba niepełnosprawna, pod warunkiem, że nie mają orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Kredyt hipoteczny dla osoby niepełnosprawnej

Banki przed udzieleniem kredytu hipotecznego oceniają zdolność kredytową osoby niepełnosprawnej tak samo, jak robią to w przypadku każdego innego klienta. Patrzą więc przede wszystkim na takie czynniki jak stabilność dochodu, jego wysokość, wiek, wysokość pożyczki, czas spłaty pożyczki, stan cywilny, liczba dzieci, inne zobowiązania, w tym niespłacone kredyty, historia kredytowa BIK. Dobraw wiadomość jest taka, że za stabilne źródło dochodów banki uznają nie tylko wynagrodzenie za pracę, ale też renty: chorobową oraz inwalidzką. Ocenie podlega nie tylko jej wysokość, ale też czas, na którą jest ona przyznana. Z tego względu okres kredytowania nie może być dłuższy niż ten czas.

Dodatkowym utrudnieniem dla osoby niepełnosprawnej starającej się o kredyt hipoteczny może być ubezpieczenie na życie. Banki wymagają go od każdej osoby ubiegającej się o pożyczkę na zakup mieszkania. Jednak w przypadku osoby z niepełnosprawnością ubezpieczyciel najprawdopodobniej zażąda dodatkowych dokumentów. Chodzi o zaświadczenie od lekarza, mówiące o tym, iż niepełnosprawność w przewidywanym czasie nie wpłynie na stan zdrowia ubezpieczanego i nie powinno być rozpatrywane jako czynnik ryzyka przy ubezpieczeniu na życie.

Teoretycznie można wspomóc zakup mieszkania dodatkowym świadczeniem celowym dla osoby niepełnosprawnej, redukując w ten sposób konieczną kwotę kredytu. Taką rolę mogą np. odegrać środki na likwidację barier architektonicznych uzyskiwanym z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. W praktyce możliwość taka dotyczy tylko starszych mieszkań, z rynku wtórnego, ponieważ nowe budynki zgodnie z przepisami muszą być dostosowane do lokatorów z niepełnosprawnością.

Pozostałe świadczenia dla osób niepełnosprawnych powiązane są z kryterium dochodowym. Dlatego czyni to je bezużytecznymi w omawianym kontekście – wiarygodność kredytowa wobec banku z automatu wyklucza załapanie się na próg dochodu wymagany przy tego typu pomocy.